Zasadniczym celem tej książki jest próba pokazania możliwie pełnego obrazu podejścia do chorób, takich jak szaleństwo czy melancholia w Rzeczypospolitej XVII-XVII w. To niezwykle szerokie zagadnienie z pogranicza historii medycyny, historii społecznej i kultury. \nW tym celu trzeba przede wszystkim postawić następujące pytania: czy w nowożytnej Rzeczypospolitej szaleńcy podlegali wykluczeniu ze społeczeństwa, a jeśli tak, to w jakim stopniu było to porównywalne z sytuacją w Europie Zachodniej opisaną przez Michela Foucaulta? \nCzy można wskazać jakieś uwarunkowania w podejściu do obłąkanych, związane z pozycją społeczną, płcią lub wyznaniem chorego? Wreszcie - czy wolno mówić w warunkach Rzeczypospolitej o \"chorych na głowę\" jako wyodrębnionej (w powszechnym mniemaniu) grupie? \nze Wstępu