Antologia radzieckiej science fiction, prezentująca jej dokonania od lat 20. po upadek ZSRR. Zebrano w niej po jednym opowiadaniu najbardziej reprezentatywnych dla rozwoju fantastyki w ZSRR autorów. Całość opatrzona obszernym wstępem i omówienie, a także rysem historycznym autorstwa Wojtka Sedeńki.

Podział na rosyjską fantastykę przed/po 1992 wydaje się oczywisty z kilku względów. Fantastyka radziecka i współczesna rosyjska dość znacznie różnią się tematyką. Wtedy dominowała science fiction, utopie, obecnie doszła fantasy, militarna sf, tzw. bojewiki, charakterystyczne dla tamtego rynku, a ostatnio coraz mocniejszy jest segment grozy i horroru. Wielu autorów debiutujących i odnoszących sukcesy w czasach sowieckich właściwie zakończyło pisarskie kariery do końca XX wieku, ich ostatnie książki, np. Borysa Strugackiego, Jewgienija Gulakowskiego czy Kira Bułyczowa nie odnosiły już wymiernych czytelniczych sukcesów, choć miały swoich wiernych czytelników. Wolny rynek spowodował zalanie księgarń fantastyką, i do Rosji dotarła moda na cykle powieściowe czy kreowanie mód czytelniczych przez tworzenie tzw. projektów (vide Metro Głuchowskiego).

Omawiając pokrótce w tym szkicu sylwetki pisarzy fantastów, ze zdumieniem odkryłem, jak wielu z nich było represjonowanych i szkalowanych, więzionych przez system komunistyczny. Nie wszyscy znaleźli się w gułagach, jak choćby Sniegow, ale mieli zakaz druku, byli rozdzielani z rodzinami, stawiano im zarzuty bycia wrogiem narodu. Tylko nieliczni z obecnych w tej antologii byli pupilami władzy.

Ze wstępu

Zawartość:

Aleksander Grin \"Zdarzenie na ulicy Psa\"

Aleksander Bielajew \"Człowiek, który nie śpi\"

Michaił Bułhakow \"Psie serce\"

Wiktor Saparin \"Ostatni dorożkarz\"

Siergiej Sniegow \"Skok nad przepaścią\"

Iwan Jefremow \"Cień przeszłości\"

Ariadna Gromowa \"Bardzo dziwny świat\"

Arkadij i Borys Strugaccy \"Stan alarmowy\"

Władimir Sawczenko \"Druga wyprawa na Dziwną Planetę\"

Aleksander Szalimow \"Ostatni z Atlantydy\"

Walentyna Żurawlowa \"Astronauta\"

Władimir Michajłow \"Admirał nad polaną\"

Kir Bułyczow \"Ostatnie sto minut\"

Dymitr Bilenkin \"Miasto i wilk\"

Olga Łarionowa \"Tworzenie światów\"

Sewer Gansowski \"Dzień gniewu\"

Ilja Warszawski \"W kosmosie\"

Michaił Puchow \"Przypadkowe następstwo\"

Anatolij Dnieprow \"Formuła nieśmiertelności\"

Roman Jarow \"Drugie stadium\"

Aleksander Kołpakow \"Alfa Eridana\"

Wiktor Kołupajew \"Śpieszę na spotkanie\"

Isaj Łukodianow, Jewgienij Wojskunskij \"Na skrzyżowaniach czasu\"