Tekst specjalisty tematu śp. prof. dr. hab. Pawła Wieczorkiewicza oraz prof. Jana Żaryna, opracowanie Adam Borowski.

Album ze wstępem premiera Mateusza Morawieckiego bardzo bogato zilustrowany (ok. 350 zdjęć i dokumentów), z fragmentami rozkazów, wspomnień świadków i uczestników wojny, kilkadziesiąt biogramów żołnierzy i oficerów wyróżniających się odwagą w walce.

II wojna światowa nie była wyłącznie konfliktem państw alianckich z hitlerowskimi Niemcami [...] w trwającej blisko dwa lata pierwszej fazie konfliktu III Rzesza miała sojusznika w Związku Sowieckim, z którym ściśle współpracowała w przeprowadzeniu krwawych podbojów i który realizował równoległy program eksterminacji. Dopiero latem 1941 roku państwa Hitlera i Stalina weszły w stan wojny.

Niedługo potem do konfliktu dołączyły Stany Zjednoczone, co w świadomości wielu osób na świecie wciąż wyznacza początek II wojny światowej. Nie jest to jednak prawda. W istocie II wojna światowa rozpoczęła się 1 września 1939 roku. Właśnie wtedy, tuż przed świtem, pierwsze niemieckie bomby spadły na polskie miasta, a pancernik Schleswig-Holstein ostrzelał składnicę wojskową na Westerplatte. Piekło jednak dopiero miało się zacząć. Zaledwie szesnaście dni później na polskie tereny wkroczyła Armia Czerwona. Polskę pokryły ciemności.

[...] Pomimo uwięzienia między dwiema totalitarnymi bestiami, to nasza ojczyzna wytrwała. To doświadczenie jest wielką traumą, ale nakłada również na nas obowiązek. Tak samo jak w przypadku Holokaustu, to niemożliwe do opisania cierpienie jest wiecznym zobowiązaniem do pielęgnowania pamięci, do słuchania głosów milionów ofiar.

Mateusz Morawiecki

fragment słowa wstępnego