Polska padła ofiarą ZSRR już na początku II wojny światowej. Aneksja wschodnich ziem RP, deportacje ludności tych obszarów w głąb Związku Radzieckiego oraz wymordowanie polskich jeńców wojennych, stanowiły tragiczny początek nmowego oblicza stosunków polsko-radzieckich. Polityka J. Stalina wobec Polski osiągnęła swój kulminacyjny zwrot w latach 1944-1945, kiedy przy pomocy w pełni serwilistycznych wobec siebie komunistów, rozpoczął on okres podporządkowywania państwa polskiego i jego uzależniania od ZSRR. Polska stała się wówczas jednym z wielu państw, gdzie siłą i przy pomocy radzieckich organów bezpieczeństwa narzucono nowy system, odzwierciedlający w swej podstawie najważniejsze cechy systemu radzieckiego, a więc strach, terror i represje, przeprowadzane w imię swoiście pojmowanego interesu państwa.