Książka zawiera zbiór esejów powstałych z fascynacji autora sylwetką wojewody płockiego Feliksa Szreńskiego. Autor urodził się w miejscowości Szreńsk na Mazowszu, będącej przez półtora wieku siedzibą sławnego ongiś rodu Szreńskich herbu Dołęga. Feliks Szreński wzniósł w miasteczku stojący do dziś murowany kościół i piękny zamek obronny, który obecnie jest ruiną. Szreńsk, położony na rubieżach północnego Mazowsza, wplątany był przez wieki w zarzewia konfliktów z sąsiednimi plemionami Prusów, których tragiczne losy wiążą się z zaborczością zakonu krzyżackiego. Z ziem należących niegdyś do tych ludów przywędrowali pruscy praprzodkowie autora, zakładając gniazdo szlacheckie na terenie Grzybowa koło Mławy. Autor jest urzeczony złotym wiekiem XVI, kiedy to Polska była potęgą polityczną, militarną i gospodarczą, jak również w dziedzinie nauk i poezji. Przedstawia na stronach książki słynną, barwną postać polityka i poety, księcia biskupa Jana Dantyszka, sekretarza i ambasadora króla Zygmunta Starego. W swych esejach opisuje liczne konflikty tamtych czasów, począwszy od walki księcia Siemowita IV o koronę polską, zakończonej ugodą z księciem Władysławem Jagiełłą, po wojny z zakonem krzyżackim i z księciem Albrechtem Hohenzollernem. Przytacza również smutną opowieść o końcu linii władców z dynastii Jagiellonów, osłodzoną jednakże sukcesem politycznym - powstaniem Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Opisy dramatycznych wydarzeń tamtych lat autor łagodzi, przedstawiając charakterystyczne dla owej epoki obyczaje, takie jak polowania czy zwyczaje kulinarne.
Skryť popis